Informazzjoni dwar il-Brexit

Mill-31 ta’ Jannar 2020, ir-Renju Unit (ir-Renju Unit) m’għadux membru tal-Unjoni Ewropea (UE).

Mill-1 ta’ Frar 2020, ir-relazzjonijiet bejn ir-Renju Unit u l-UE huma rregolati mill-Ftehim tat Tluq li jipprovdi għal perijodu ta’ tranżizzjoni sal-aħħar tal-2020. Il- Ftehim jistabbilixxi t-termini tal-irtirar ordnat tar-Renju Unit mill-UE. Bħala tali, il-Ftehim ma fihx regolamenti dwar relazzjonijiet futuri bejn ir-Renju Unit u l-UE.

Il- Ftehim jiżgura drittijiet tul il-ħajja taċ-ċittadini tal-UE li jgħixu fir-Renju Unit u taċ-ċittadini tar-Renju Unit li jirrisjedu fil-pajjiżi tal-UE f’termini ta’ residenza, xogħol u sigurtà soċjali, u jipprovdi r-residenza tagħhom fir-Renju Unit/pajjiżi tal-UE qabel l-1 ta’ Jannar 2021. Il-pożizzjonijiet u d-drittijiet tagħhom huma żgurati kif inhuma fl-31 ta’ Diċembru 2020 skont il-leġiżlazzjoni ċentrali tal-UE.Il-moviment u d-drittijiet tal-persuni li jiċċaqilqu bejn dawn iż-żoni wara l-31 ta’ Diċembru 2020 ser ikunu ristretti.

Koordinazzjoni tas-Sistemi tas-Sigurtà Soċjali

Id-dispożizzjonijiet tar-Regolamenti 883/2004 u 987/2009 dwar il-koordinazzjoni tas-sistemi tas-sigurtà soċjali se jkomplu japplikaw sa tmiem il-perjodu ta’ tranżizzjoni fl-31 ta’ Diċembru 2020 u, taħt ċerti kundizzjonijiet, anki wara t-tmiem tal-perjodu ta’ tranżizzjoni.

Dan ifisser li r-regoli u l-proċeduri għad-determinazzjoni tal-leġiżlazzjoni applikabbli (il-leġiżlazzjoni tas-sigurtà soċjali tal-Istat li individwu huwa soġġett għaliha) se jkomplu japplikaw matul il-perjodu ta’ tranżizzjoni u f’ċerti każijiet se jkomplu japplikaw wara t-tmiem tal-perjodu ta’ tranżizzjoni.

Il-perjodi ta’ assigurazzjoni, ta’ impjieg, ta’ impjieg indipendenti jew ta’ residenza u ta’ fatti u avvenimenti li seħħew fir-Renju Unit qabel id-data li fiha r-Renju Unit telaq mill-UE, peress li dawk li se jseħħu matul il-perjodu ta’ tranżizzjoni għandhom jitqiesu għall-fini tal-akkwist tad-dritt għal benefiċċju.l-esportazzjoni ta’ benefiċċji għal żmien qasir (nuqqas ta’ saħħa, maternità, paternità, qgħad, korriment fl-impjieg) lejn ir-Renju Unit se tkompli sa tmiem il-perjodu tranżitorju (3 1/12/2020) għall-każijiet bid-data tal-intitolament qabel it-tmiem tal-perjodu tranżitorju. Għall-każijiet bid-data tal-intitolament wara t-tmiem tal-perjodu tranżitorju l-esportazzjoni ta’ żmien qasir, il-benefiċċji għandhom ikomplu wara t-tmiem tal-perjodu tranżitorju jekk il-persuna taqa’ fl-ambitu tal-Artikolu 30 tal-Ftehim

Il- Ftehim jiżgura l-applikazzjoni tar-Regolamenti (KE) Nru 883/2004 u (KE) Nru 987/2009 sakemm is-sitwazzjoni kkonċernata tibqa’ l-istess jew il-persuni jkomplu jkunu f’sitwazzjoni li tinvolvi kemm ir-Renju Unit kif ukoll Stat Membru tal-UE fl-istess ħin mingħajr interruzzjoni. l-esportazzjoni tal-pensjonijiet (pensjonijiet, pensjoni statutorja, u pensjoni tal-invalidità) fir-Renju Unit se tkompli fil-każijiet kollha, irrispettivament mid-data tal-intitolament anki wara t-tmiem tal-perjodu tranżitorju.

X’jiġri wara t-tmiem tal-perjodu ta’ tranżizzjoni?

Wara l-1 ta’ Jannar 2021, il- Ftehim jipprovdi għaż-żamma tal-prinċipji u l-għanijiet stabbiliti fir-regolamenti legali eżistenti, jiġifieri fir-Regolament (KE) Nru 883/2004 u r-Regolament (KE) Nru 987/2009, fir-rigward ta’ persuni li jaqgħu fl-ambitu tal- Ftehim.Il- Ftehim jkopri ż-żewġ gruppi ta’ persuni li ġejjin:

GRUPP 1

Iċ-ċittadini tal-UE, iċ-ċittadini tar-Renju Unit u persuni oħra (il-membri tal-familja tagħhom, is-superstiti, iċ-ċittadini ta’ pajjiżi terzi) li, fi tmiem il-perjodu ta’ tranżizzjoni, se jkunu f’sitwazzjoni li tinvolvi kemm lir-Renju Unit kif ukoll lil Stat Membru tal-UE

Għandu jiġi enfasizzat li l- Ftehim għandu japplika għall-persuni msemmija hawn fuq, jekk jibqgħu f’sitwazzjoni li tinvolvi kemm Stat Membru kif ukoll ir-Renju Unit.

Huma se jżommu d-dritt għall-kura tas-saħħa, għall-pensjonijiet u għal benefiċċji oħra tas-sigurtà soċjali, u jekk ikunu intitolati għal benefiċċji fi flus minn Stat Membru, huma jkunu jistgħu jkomplu jirċevuhom, anki meta jkunu residenti fi Stat Membru ieħor.

Id-dispożizzjonijiet tal- Ftehim fil-qasam tal-koordinazzjoni tas-sigurtà soċjali se japplikaw għad-drittijiet taċ-ċittadini tal-UE u tar-Renju Unit f’sitwazzjonijiet transkonfinali, bejn ir-Renju Unit u mill-inqas Stat Membru wieħed tal-UE fi tmiem il-perjodu ta’ tranżizzjoni u wara.

Eżempju 1: Iċ-ċittadin Malti li jirresjedi u jaħdem fir-Renju Unit fi tmiem il-perjodu ta’ tranżizzjoni (Diċembru 31, 2020) se jkompli jkun soġġett għal-leġiżlazzjoni tar-Renju Unit, se jżomm il-kura tas-saħħa tar-Renju Unit u se jkun jista’ jitlob pensjoni tar-Renju Unit fil-futur.

Eżempju 2: Ċittadin Malti mibgħut fir-Renju Unit skont il-kundizzjonijiet speċifikati fl-Artikolu 12 tar-Regolament 883/2004 għal taħriġ ta’ sitt xhur li jintemm wara tmiem il-perjodu tranżitorju (se jkun suġġett għal-leġiżlazzjoni Maltija skont l-Artikolu 12 tar-Regolament (KE) Nru 883/2004 – PD A1 jibqa’ validu għall-perjodu kollu ta’ stazzjonament).

GROUP 2

Ċittadini Maltin u tal-UE li kienu soġġetti għal-leġiżlazzjoni tar-Renju Unit qabel tmiem il-perjodu ta’ tranżizzjoni (inklużi membri tal-familja, superstiti) u ċittadini tar-Renju Unit li kienu soġġetti għal-leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru tal-UE (il-membri tal-familja tagħhom, is-superstiti) qabel it-tmiem tal-perjodu ta’ tranżizzjoni, iżda ma għadhomx soġġetti għal dik il-leġiżlazzjoni.

Għandu jiġi enfasizzat li l- Ftehim se japplika għall-persuni msemmija hawn fuq, jekk ikunu f’sitwazzjoni li tinvolvi kemm Stat Membru kif ukoll ir-Renju Unit qabel l-31 ta’ Diċembru 2020.

Eżempju 1: Ċittadin Malti li ħadem fir-Renju Unit u li rritorna lejn Malta qabel l-31 ta’ Diċembru 2020 se jkollu l-perjodi ta’ assigurazzjoni mwettqa fir-Renju Unit meqjusa għall-komputazzjoni tal-pensjoni Maltija tal-irtirar u viċi-versa (l-assigurazzjoni Maltija meqjusa għall-komputazzjoni tal-pensjoni tal-irtirar tar-Renju Unit).

IMPORTANTI: Il-Ftehim dwar l-Irtirar ser jipprovdi wkoll protezzjoni fil-qasam tal-persuni tas-sigurtà soċjali minkejja li ma jissodisfawx il-kundizzjoni li jibqgħu f’sitwazzjoni relatata kemm ma’ Stat Membru kif ukoll mar-Renju Unit. Id-dispożizzjonijiet tal- Ftehim se jipprovdu lil dawn il-persuni kemm bil-protezzjoni tad-drittijiet miksuba kif ukoll bid-drittijiet futuri ta’ dan il-grupp ta’ persuni li jirriżultaw minn perjodi ta’ assigurazzjoni, impjieg, impjieg indipendenti u residenza fir-Renju Unit u fl-Istat Membru tal-UE.Il- Ftehim jiżgura li ċ-ċittadini tal-UE li kellhom perjodi preċedenti ta’ assigurazzjoni fir-Renju Unit u viċe versa se jkunu jistgħu jitolbu benefiċċji u, jekk meħtieġ, iżidu l-perjodi biex jikkwalifikaw għall-benefiċċji tas-sigurtà soċjali. Din id-dispożizzjoni tapplika għat-tipi kollha ta’ benefiċċji tas-sigurtà soċjali bbażati fuq perjodi ta’ assigurazzjoni, impjieg, impjieg indipendenti jew residenza, bħal pensjonijiet, benefiċċji ta’ invalidità, inċidenti fuq il-post tax-xogħol, benefiċċji tal-mard jew benefiċċji tal-qgħad.

FAQs dwar il-Brexit u s-Sigurtà Soċjali

X’jiġri miċ-ċertifikat A1 tiegħi wara Brexit?

Mistoqsija: Bħalissa qed naħdem fir-Renju Unit. Għandi ċertifikat A1 maħruġ minn Malta li huwa validu sal-aħħar ta’ Ġunju 2020. X’se jiġri miċ-ċertifikat tiegħi wara Brexit?

Tweġiba: Iċ-ċertifikat A1 tiegħek jibqa’ fis-seħħ. Skont il-Ftehim ta’ rtirar, ir-regolamenti tal-UE ser jiġu applikati sal-aħħar tal-2020. Dan ifisser li m’għandek għalfejn tagħmel xejn dwar iċ-ċertifikat A1 tiegħek.

Inħaddem ħaddiem li jaħdem f’diversi pajjiżi tal-UE, inkluż ir-Renju Unit

Mistoqsija: l-impjegati tagħna jaħdmu f’diversi pajjiżi tal-UE, inkluż ir-Renju Unit. Għandna nieħdu xi azzjoni rigward Brexit? Huwa ngħata ċertifikat A1 minn Malta għal xogħol f’diversi pajjiżi tal-UE. Iċ-ċertifikat huwa validu sal-aħħar tal-2021.

Tweġiba: Ċertifikat A1 diġà mogħti jkun validu għall-impjegat tiegħek mill-inqas sa tmiem il-perjodu tranżitorju, jiġifieri, sal-aħħar tal-2020. F’dan l-istadju, m’hemm bżonn li tieħu l-ebda azzjoni rigward iċ-ċertifikat A1. Il-Brexit ma jaffettwax il-validità taċ-ċertifikat A1 għall-pajjiżi l-oħra tal-UE peress li ċ-ċertifikat A1 huwa validu sa tmiem l-2021.

Mibgħut għall-Renju Unit – X’għandi nagħmel?

Mistoqsija: Jien ġejt stazzjonat fir-Renju Unit mill-bidu ta ‘Frar 2020. X’għandi nagħmel? X’jiġri jekk nerġa’ niġi stazzjonat mill-ġdid wara April 2020?

Tweġiba: Tista’ tapplika għal ċertifikat A1 mid-Dipartiment tas-Sigurtà Soċjali. Iċ-ċertifikat se jkun validu sa tmiem il-perjodu tranżitorju, jiġifieri, sal-aħħar tal-2020.

Mibgħut lejn Malta mir-Renju Unit – X’jiġri miċ-ċertifikat A1 tiegħi?

Mistoqsija: Jien ġejt Malta f’Settembru 2018 biex naħdem. Iċ-ċertifikat A1 tiegħi maħruġ mir-Renju Unit huwa validu sa Settembru 2020. Se nibqa’ kopert mis-sigurtà soċjali tar-Renju Unit matul il-perjodu ta’ validità taċ-ċertifikat A1 tiegħi?

Tweġiba: Iva, iċ-ċertifikat tiegħek jibqa’ validu. Tista’ titlob aktar informazzjoni mill-awtorità tar-Renju Unit li ħarġet iċ-ċertifikat A1 tiegħek.

Il-Brexit kif se jaffettwa l-pensjoni tiegħi mħallsa minn Malta?

Mistoqsija: Ngħix fir-Renju Unit u nirċievi pensjoni minn Malta. Il-Brexit se jaffettwa l-ħlas tal-pensjoni tiegħi?

Tweġiba: Brexit mhux se jaffettwa l-ħlas tal-pensjoni tiegħek. Il-pensjonijiet Maltin jitħallsu lill-pajjiżi kollha tad-dinja, inkluż ir-Renju Unit (irrispettivament mill-Brexit).

X’għandi nagħmel sabiex ikolli r-rekords tiegħi fl-ordni?

Mistoqsija: Għext u ħdimt fir-Renju Unit u se noqgħod f’pajjiż ieħor tal-UE. Hemm xi dokumenti li għandi nitlob qabel ma nitlaq mir-Renju Unit?

Tweġiba: Għandek titlob dikjarazzjoni tar-rekord tal-assigurazzjoni tiegħek mill-awtoritajiet tar-Renju Unit sabiex tikkonferma li l-ħlasijiet kollha tiegħek huma rreġistrati qabel titlaq mill-pajjiż.

Relazzjonijiet futuri bejn l-UE u r-Renju Unit

Fl-24 ta’ Diċembru 2020, l-UE u r-Renju Unit laħqu Ftehim dwar ir-relazzjoni futura tagħhom. Dan il-Ftehim ser japplika għal persuni li jiċċaqilqu bejn l-UE u r-Renju Unit wara l-1 ta’ Jannar 2021.

Il-moviment liberu tal-persuni mhux se jibqa’ japplika għal ċittadini tar-Renju Unit li jfisser li mhux se jkollhom il-libertà li jaħdmu, jistudjaw, jibdew negozju jew jgħixu fl-UE. Kwalunkwe talba għad-dħul ta’ ċittadini tar-Renju Unit fl-UE se tkun soġġetta għal permess tal-impjieg u ta’ residenza. Madankollu, f’każijiet fejn dawn il-permessi jingħataw, il-koordinazzjoni ta’ ċerti Benefiċċji tas-Sigurtà Soċjali se tibqa’ applikabbli għaċ-ċittadini tar-Renju Unit (pensjonijiet tal-età u tas-superstiti, irtirar minn qabel, kura tas-saħħa, maternità/paternità, inċidenti fuq il-post tax-xogħol) li tagħmilha aktar faċli li wieħed jaħdem barra mill-pajjiż u mhux jitlef id-drittijiet miksuba.

Aktar informazzjoni disponibbli hawn.