Regoli tal-UE għall-Koordinazzjoni

Il-prinċipju ġenerali huwa li ħaddiem għandu jkun soġġett għal-leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru wieħed biss fi kwalunkwe ħin.  Il-ħaddiema ġeneralment ikunu soġġetti għal-leġiżlazzjoni tal-istat li jkunu qed jaħdmu fih, irrispettivament mill-post ta’ residenza tagħhom jew mill-post ta’ fejn hu stabbilit min iħaddem.  It-Titolu II tar-Regolament (KE) 883/2004 fih regoli partikolari, bħar-regoli għall-impjegati taċ-ċivil, li huma soġġetti għal-leġiżlazzjoni tal-Istat Membru fejn hi stabbilita l-amministrazzjoni li timpjegahom, jew għal persuni li huma impjegati jew jaħdmu għal rashom f’diversi Stati Membri.

Persuni li normalment huma impjegati f’żewġ Stati Membri jew aktar huma soġġetti għal-leġislazzjoni tal-Istat Membru ta’ residenza jekk iwettqu parti sostanzjali tal-attività tagħhom f’dak l-Istat Membru.  Jekk ma jwettqux parti sostanzjali mill-attivitajiet tagħhom fl-Istat tar-residenza, huma soġġetti għal-leġislazzjoni tal-Istat Membru fejn jinsab l-uffiċċju rreġistrat jew il-post tan-negozju ta’ min iħaddimhom.  Madankollu, fil-każ ta’ impjieg indipendenti, persuna hija soġġetta għal-leġiżlazzjoni tal-Istat tar-residenza, jekk il-persuna twettaq parti sostanzjali tal-attività f’dak l-Istat Membru.  Jekk il-persuna ma tirrisjedix f’wieħed mill-Istati Membri fejn issir parti sostanzjali tal-attività, il-persuna hija soġġetta għal-leġislazzjoni tal-Istat Membru li fih jinsab iċ-ċentru ta’ interess tal-attivitajiet.

Jeżistu arranġamenti speċjali biex jipprovdu għall-impjegati stazzjonati temporanjament minn min iħaddimhom biex jaħdmu fi Stat Membru ieħor.  Jekk it-tul ta’ żmien antiċipat tal-istazzjonar ma jaqbiżx l-24 xahar u l-impjegat ma jkunx qed jissostitwixxi lil xi ħadd li l-attivita’ tiegħu tkun intemmet, il-ħaddiem jista’ jibqa’ assigurat fl-iskema tal-istat ta’ oriġini tiegħu.  Jekk ix-xogħol mhux mistenni jdum għal aktar minn 24 xahar, l-Istati Membri involuti jistgħu jidħlu fi ftehim komuni (skont l-Artikolu 16 tar-Regolament 883/2004), li permezz tiegħu l-persuna tista’ tibqa’ assigurata fl-Istat li qed jibgħat lill-ħaddiem.  Dan il-ftehim għandu jsir fl-interess ta’ ċerti kategoriji ta’ persuni u professjonijiet.

Aktar informazzjoni dwar il-prattika tad-determinazzjoni tal-leġiżlazzjoni applikabbli tista’ tinstab fil-Gwida Prattika:  Il-leġiżlazzjoni li tapplika għall-ħaddiema fl-Unjoni Ewropea (UE), fiż-Żona Ekonomika Ewropea (EUE) u fl-Isvizzera.

Iċ-ċertifikat A1

Id-dokument portabbli (PD) A1 jiċċertifika liema leġiżlazzjoni tas-sigurtà soċjali tapplika għad-detentur tal-formola.  Dan ġeneralment ikun meħtieġ f’sitwazzjonijiet fejn persuna impjegata jew li taħdem għal rasha jkollha konnessjoni ma’ aktar minn pajjiż wieħed tal-UE permezz tal-attività tax-xogħol.  Skont ir-regoli tal-UE persuna tkun soġġetta biss għal-leġiżlazzjoni ta’ pajjiż wieħed fi kwalunkwe ħin.  L-A1 jinħareġ mill-pajjiż li l-persuna hija soġġetta għal-leġiżlazzjoni tiegħu u, min-naħa tiegħu, jikkonferma wkoll li l-leġiżlazzjoni ta’ kwalunkwe pajjiż ieħor li miegħu hija konnessa l-persuna mhijiex applikabbli.  Fi kliem ieħor, il-ħaddiem mhu se jkollu l-ebda obbligu li jħallas il-kontribuzzjonijiet tas-sigurtà soċjali (inkluża l-assigurazzjoni tas-saħħa) fil-pajjiżi l-oħra involuti.  L-A1 jibqa’ validu sad-data ta’ skadenza, indikata fuqu jew sakemm jiġi rtirat mill-istituzzjoni li tkun ħarġitu.

Fejn u meta għandek tikseb ċertifikat A1?

Fil-każ ta’ persuna impjegata li tmur taħdem temporanjament f’pajjiż ieħor tal-UE, min iħaddem normalment japplika għall-A1 mad-Dipartiment tas-Sigurtà Soċjali, f’isem l-impjegat.    Min iħaddem għandu japplika wkoll għal dokument A1 f’isem l-impjegati tiegħu meta dawn normalment iwettqu attivitajiet f’aktar minn pajjiż wieħed tal-UE.  Il-persuni li jaħdmu għal rashom għandhom japplikaw huma stess.   Applikazzjoni għandha tiġi sottomessa permezz tal-applikazzjoni online għal dokument A1.  Kull meta jkun possibbli, l-applikazzjoni għandha ssir qabel ma tibda l-attività fil-pajjiż l-ieħor.

Jekk, min-naħa l-oħra, persuna tkun assigurata f’pajjiż ieħor tal-UE u se taħdem temporanjament f’Malta, dokument A1 għandu jinkiseb mill-istituzzjoni tas-sigurtà soċjali fejn il-persuna assigurata u tippreżentah lil min iħaddem f’Malta.

Użu taċ-ċertifikat A1

L-A1 għandu jinżamm disponibbli biex jiġi ppreżentat, mill-ħaddiem u minn min iħaddem, lill-istituzzjoni fil-pajjiż fejn titwettaq l-attività, biex tiġi kkonfermata l-pożizzjoni tas-sigurtà soċjali u biex jiġi indikat f’liema pajjiż għandhom jitħallsu l-kontribuzzjonijiet tas-sigurtà.

Liema sitwazzjonijiet tkopri l-formola A1?

• Meta tintbagħat minn min iħaddmek biex taħdem temporanjament f’pajjiż ieħor tal-UE f’ismu, għal perjodu massimu ta’ 24 xahar. Dan huwa magħruf bħala “stazzjonar”.
  • Il-kundizzjonijiet għall-istazzjonar huma spjegati fil-Gwida Prattika dwar il-leġiżlazzjoni applikabbli.
  • Min iħaddem huwa meħtieġ li jimla l-kwestjonarju ta’ min iħaddem. Jekk il-kundizzjonijiet kollha għall-istazzjonar jiġu ssodisfati, il-formola A1 tinħareġ awtomatikament u tikkonferma li, se tibqa’ soġġett għal-leġiżlazzjoni ta’ Malta.
• Meta normalment taħdem għal rasek f’pajjiż tal-UE u tmur twettaq attività simili f’pajjiż ieħor għal perjodu massimu ta’ 24 xahar.
  • Il-persuni li jaħdmu għal rashom huma meħtieġa jimlew il-kwestjonarju dwar l-istazzjonar. Jekk il-kundizzjonijiet kollha għall-istazzjonar jiġu ssodisfati, il-formola A1 tikkonferma li se tibqa’ soġġett għal-leġiżlazzjoni ta’ Malta.
• Meta tkun impjegat jew taħdem għal rasek abbord bastiment li jtajjar il-bandiera ta’ Malta
  • Sakemm ma tgħixx fl-istess pajjiż fejn jinsab min iħaddmek, il-formola A1 tikkonferma li se tkun suġġett għal-leġiżlazzjoni ta’ Malta. 
• Meta tkun qed twettaq attività bħala ekwipaġġ tat-titjira jew tal-kabina ta’ inġenju tal-ajru li l-bażi residenzjali tiegħu tkun f’Malta
  • Meta l-bażi residenzjali magħżula skont l-Anness III tar-Regolament 3922/91 tkun Malta, il-formola A1 tikkonferma li se tkun suġġett għal-leġiżlazzjoni ta’ Malta.
• Meta normalment tkun impjegat f’aktar minn pajjiż wieħed tal-UE fl-istess ħin jew f’alternazzjoni.
  • Skont is-sitwazzjoni tiegħek, tista’ tkun suġġett għal-leġiżlazzjoni jew tal-pajjiż ta’ residenza tiegħek jew tal-pajjiż li fih jinsab l-uffiċċju reġistrat jew il-post tan-negozju ta’ min iħaddmek.
  • F’dan il-każ, id-determinazzjoni tal-leġiżlazzjoni applikabbli ssir mill-istituzzjoni tas-sigurtà soċjali fl-Istat Membru ta’ residenza. 
  • Meta Malta tkun l-Istat Membru ta’ residenza responsabbli għat-twettiq tad-determinazzjoni tal-leġiżlazzjoni applikabbli, min iħaddem huwa meħtieġ jimla l-kwestjonarju dwar l-impjiegi.
• Meta normalment taħdem għal rasek f’aktar minn pajjiż wieħed tal-UE fl-istess ħin jew f’alternazzjoni.
  • Skont is-sitwazzjoni tiegħek, tista’ tkun suġġett għal-leġiżlazzjoni jew tal-pajjiż ta’ residenza tiegħek jew tal-pajjiż fejn jinsab iċ-ċentru ta’ interess tiegħek.
• Meta twettaq attività kemm bħala impjegat kif ukoll bħala persuna li taħdem għal rasha f’pajjiżi differenti tal-UE.
  • F’din is-sitwazzjoni, il-formola A1 tikkonferma li l-leġiżlazzjoni tal-pajjiż tal-attivitajiet impjegati tiegħek tipprevali.
• Meta int impjegat taċ-ċivil Malti li qed twettaq attivitajiet f’aktar minn pajjiż wieħed tal-UE.
  • F’din is-sitwazzjoni, il-formola A1 tikkonferma li inti tibqa’ taħt il-leġiżlazzjoni ta’ Malta.
• Meta jkun fl-interess tiegħek li tidderoga minn kwalunkwe waħda mir-regoli ta’ hawn fuq,
  • Żewġ Stati tal-UE jew aktar jistgħu, fuq talba ta’ min iħaddmek, jaqblu li inti tkun soġġett għal-leġiżlazzjoni ta’ stat differenti minn dak previst mir-regoli normali. Il-formola A1 tikkonferma għal liema leġiżlazzjoni inti suġġett.

Assigurazzjoni għall-baħħara li jaħdmu abbord bastimenti li jtajru l-bandiera Maltija

Skont l-Artikolu 11(4) tar-Regolament 883/2004, il-persuni impjegati jew li jaħdmu għal rashom abbord bastiment li jtajjar il-bandiera ta’ Malta għandhom ikunu soġġetti għall-ħlas tal-kontribuzzjonijiet tas-sigurtà soċjali tagħhom fl-iskema tas-sigurtà soċjali Maltija.  L-unika eċċezzjoni għal din ir-regola hija applikata f’każ li min iħaddem ikun stabbilit fl-istess pajjiż ta’ residenza tal-impjegat. Ta’ min jinnota li l-Artikolu 11(4) japplika biss meta l-bastiment jopera fl-ibħra internazzjonali.  Bastimenti li joperaw f’passaġġi fuq l-ilma interni (bħal fuq dgħajjes tax-xmajjar) huma ttrattati skont l-Artikolu 13 tar-Regolament 883/2004 li jittratta persuni li jaħdmu f’żewġ Stati Membri jew aktar.

Id-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 11(4) japplikaw biss għaċ-ċittadini tal-UE u għaċ-ċittadini ta’ Pajjiżi Terzi residenti legalment fl-UE.  Persuni oħra li jaħdmu abbord bastiment li jtajjar il-bandiera Maltija mhumiex soġġetti għall-istess dispożizzjonijiet.  Dawn il-każijiet għandhom jiġu ttrattati skont l-Att dwar is-Sigurtà Soċjali ta’ Malta (il-Kapitolu 318 tal-Liġijiet ta’ Malta) li jeżenta mill-ħlas ta’ persuni tas-sigurtà soċjali li normalment mhumiex residenti f’Malta u li min iħaddimhom m’għandux post tan-negozju f’Malta (l-Artikolu 1 tal-Parti I tal-Ewwel Skeda).

Iċ-ċittadini tar-Renju Unit li jaħdmu fuq bastiment li jtajjar il-bandiera Maltija, għandhom jiġu ttrattati f’konformità mad-dispożizzjonijiet tal-Ftehim dwar il-Ħruġ jekk l-attività tagħhom tkun bdiet qabel il^- 31 ta’ Diċembru 2020.  Għaċ-ċittadini tar-Renju Unit li l-attività tagħhom abbord bastiment li jtajjar il-bandiera Maltija bdiet wara l-1 ta’ Jannar 2021, għandhom jiġu ttrattati f’konformità mad-dispożizzjonijiet tal-Protokoll bejn l-UE u r-Renju Unit.  Fiż-żewġ xenarji, japplika l-prinċipju tal-Istat tal-bandiera.

Fid-dawl ta’ dan ta’ hawn fuq, jista’ jirriżulta li min iħaddem, għalkemm stabbilit barra minn Malta, ikun obbligat li jħallas il-pagamenti tas-sigurtà soċjali fl-iskema Maltija f’isem dawk l-impjegati li ġew iddeterminati li huma suġġetti għall-assigurazzjoni f’Malta.   F’dan il-każ, min iħaddem għandu jagħmel arranġamenti mal-uffiċċju tal-Kummissarju tat-Taxxi Interni sabiex iwettaq il-ħlasijiet.

Assigurazzjoni fl-iskema tas-sigurtà soċjali Maltija

Meta r-riżultat tal-proċess għad-determinazzjoni tal-leġiżlazzjoni applikabbli, jindika li l-iskema tas-sigurtà soċjali Maltija tapplika, il-ħaddiem huwa dirett biex japplika għal numru tas-sigurtà soċjali. Applikazzjoni onlajn hija disponibbli hawnhekk.

Benefiċċji pprovduti taħt l-iskema tas-sigurtà soċjali Maltija 

Ladarba jkunu assigurati fl-iskema Maltija, iċ-ċittadini tal-UE residenti fl-UE, iċ-ċittadini tar-Renju Unit koperti mill-Ftehim dwar il-Ħruġ, u ċ-Ċittadini ta’ Pajjiżi Terzi residenti legalment fl-UE (ħlief għaċ-ċittadini tar-Renju Unit koperti mill-Protokoll), għandhom ikunu koperti kontra l-kontinġenzi li ġejjin:

• Benefiċċji tal-mard, benefiċċji ta’ maternità u benefiċċji ekwivalenti ta’ paternità
  • Benefiċċju tal-Mard
  •  Benefiċċju tal-maternità
  •  Benefiċċju tal-Leave tal-Maternità
  •  L-Allowance għall-persuni li jindukraw
  •  Żieda fl-Allowance tal-carers
• Pensjonijiet tax-xjuħija, benefiċċji tas-superstiti, u tal-invalidità
  • Pensjonijiet tax-Xjuħija
    •  Pensjoni ta’ Żewġ Terzi
    •  Pensjoni ta’ l-Irtirar
    •  Pensjoni tal-Irtirar Miżjuda 
    •  Pensjoni Minima Nazzjonali
    •  Pensjoni Minima Nazzjonali Miżjuda 
    •  Pensjoni Minima Nazzjonali Imnaqqsa 
    •  Għotja kontributorja għall-Irtirar għal dawk li mhumiex pensjonanti
  • Benefiċċji tas-Superstiti
    •  Pensjoni tas-Superstiti
    •  Pensjoni tar-Romol
  • Benefiċċji ta’ l-invalidità
    •  Pensjoni tal-Invalidità
    •  Pensjoni tal-Invalidità Miżjuda 
    •  Pensjoni Minima Nazzjonali tal-Invalidità
• Benefiċċji tal-qgħad
  •  Benefiċċju tal-Qgħad
  •  Trasferiment ta’ Benefiċċju tal-Qgħad fl-UE
• Benefiċċji tal-familja
  •  Allowance għat-Tfal (Rata Flat jew Ibbażat fuq id-dħul)
  •  L-Allowance tat-Tfal b’Diżabbiltà
  •  L-Allowance tat-Tfal fill-Kura 
  •  Benefiċċju ta’ Waqt l-Impjieg
  •  L-Allowance ta’ l-Iltiema
  •  L-Allowance Supplimentari tal-Iltiema
• Benefiċċji fir-rigward ta’ inċidenti fuq il-post tax-xogħol u mard ikkaġunat mix-xogħol
  •  Benefiċċju tal-korriment
  •  Pensjoni għall-korriment
  •  Għotja għall-korriment

Ċittadini tar-Renju Unit residenti fir-Renju Unit li bdew l-attività transfruntiera tagħhom f’Malta wara l-¹ ta’ Jannar 2021 għandhom ikunu koperti kontra l-istess kontinġenzi ħlief għal dawn li ġejjin:

• Benefiċċji tal-familja — l-intitolament jeżisti biss jekk il-familja kollha tirrisjedi f’Malta jew fl-UE.
• Benefiċċji tal-qgħad — l-intitolament jeżisti biss għal Benefiċċju tal-Qgħad meta l-ħaddiem jitlob benefiċċji waqt li jkun residenti f’Malta.
• Benefiċċji tal-invalidità — id-dritt huwa ekwivalenti għall-perjodi ta’ impjieg f’Malta biss. Il-benefiċċji tal-invalidità tar-Renju Unit mhumiex pagabbli barra mir-Renju Unit. 

Benefiċċji marbutin mal-Mard, mal-Maternità u Benefiċċji Ekwivalenti tal-Paternità

Pensjonijiet tal-Età, tas-Superstiti, u tal-Invalidità

Benefiċċji tal-Qgħad

Benefiċċji tal-Familja

Inċidenti fuq il-Post tax-Xogħol u Mard Okkupazzjonali

Il-moviment fi ħdan l-Ewropa: Il-Vidjos ta’ Koordinazzjoni tas-Sigurtà Soċjali tal-UE

(vidjos jidhru l-aħjar jekk tużu Google Chrome)

Informazzjoni Ġenerali - Liema pajjiż huwa responsabbli għad-drittijiet tiegħek tas-sigurtà soċjali?

Ħaddiema tal-Fruntiera - Liema pajjiż huwa responsabbli għad-drittijiet tiegħek tas-sigurtà soċjali?

Pensjonijiet - Liema pajjiż se jħallas il-pensjoni tiegħi tal-Irtirar?

Qgħad - Kif ic-ċaqliq fl-UE jaffettwa d-dritt tiegħi għall-benefiċċji tal-qgħad?

Koordinazzjoni tas-Sigurtà Soċjali tal-UE (Cross-Border)

Ċertifikat ta’ Assigurazzjoni/Perjodu ta’ Impieg f’Pajjiż ieħor tal-UE (Formola U1) – ara l-informazzjoni
Dritt li Tibqa’ Inxurjat f’Malta (Formola A1) – ara l-informazzjoni

L-informazzjoni ta' hawn taħt tipprovdi ħarsa ġenerali lejn il-proċeduri amministrattivi meħtieġa għall-impjegaturi u l-impjegati meta jwettqu attività ta' impjieg transkonfinali permezz tat-telework.

It-telework transkonfinali huwa attività li tista' titwettaq minn kwalunkwe post u li tista' titwettaq fil-bini jew fil-post tan-negozju tal-impjegatur u;

1. titwettaq fi Stat Membru tal-UE jew fi Stati Membri differenti minn dak li fih jinsab il-post ta' min iħaddem jew il-post tan-negozju u

2. hija bbażata fuq it-teknoloġija tal-informazzjoni biex tibqa' konnessa mal-ambjent tax-xogħol ta' min iħaddem kif ukoll mal-partijiet interessati/il-klijenti sabiex twettaq il-kompiti tal-impjegat assenjati mill-impjegatur.

Huwa importanti wkoll li jiġi enfasizzat li t-telework transkonfinali jsir bi qbil bejn l-impjegatur u l-impjegat, f'konformità mal-liġi nazzjonali.

Mill-1 ta' Lulju 2023, Malta saret firmatarja tal-ftehim dwar it-telework transkonfinali. Dan il-ftehim jipprovdi li impjegat li jaħdem permezz ta' telework għal inqas minn 50 % tal-ħin tax-xogħol tiegħu fi Stat Membru tal-ftehim, għal kumpanija stabbilita fi Stat Membru ieħor tal-ftehim, jista' jkompli jibbenefika mill-kopertura tas-sigurtà soċjali tal-Istat Membru fejn huwa stabbilit l-impjegatur. Meta l-impjegat jaħdem għal aktar minn 50 % tal-ħin tax-xogħol tiegħu fl-Istat Membru ta' residenza, huwa għandu jsir soġġett għall-iskema tas-sigurtà soċjali ta' dak il-pajjiż.

Dawn il-linji gwida, imfassla b'kollaborazzjoni ma' Jobsplus, jipprovdu informazzjoni ċara u konċiża lil min iħaddem u lill-impjegati, kemm mill-perspettiva tas-sigurtà soċjali, kif ukoll tas-servizzi tal-impjiegi.

*Definit bħala ċittadin tal-UE jew ċittadin ta' Pajjiż Terz residenti legalment fl-UE kif ukoll ċittadin tar-Renju Unit kopert mill-Ftehim dwar il-Ħruġ (residenti legalment fl-UE qabel l-1 ta' Jannar 2021).